Voor beginners
Hoeveel tijd besteed je aan het uitvoeren van taken die je hersenen overuren laten maken?
En hoeveel tijd besteed je aan het rustig laten bezinken van je geest en het leegmaken van al het denken, al het analyseren en constant plannen? Om nog maar te zwijgen van al het geklaag over de honderden dingen die niet gaan zoals je wilt. En de oude wrokgevoelens die steeds weer om aandacht vragen. En de zorgen. En de to-do lijstjes.
Het is niet jouw schuld!
Het leven kan zo stressvol zijn en vaak hebben we geen idee hoe we onszelf in de hand moeten houden en dus grijpen we naar eten, alcohol, drugs, dwangmatig winkelen, comazuipen of andere afleidingen om maar wat verlichting te krijgen. Als je soms het gevoel hebt dat je hoofd op hol slaat en je niet weet wat je eraan moet doen… dan is er goed nieuws.

Meditatie is iets wat iedereen kan doen zonder dat er iets buiten jezelf voor nodig is. Maar als je op zoek bent, kun je gemakkelijk meditatiecursussen en -groepen vinden om je te helpen.
Eckart Tolle, die zijn nieuwe leven alleen begon omdat zijn geest ‘brak’ van angst, waardoor hij een stressinzinking kreeg op een bankje in het park, zegt: “Sommige veranderingen zien er aan de oppervlakte negatief uit, maar je zult je al snel realiseren dat er ruimte in je leven wordt gecreëerd voor iets nieuws om te ontstaan.”
Hier zijn enkele eenvoudige ideeën die je kunnen helpen om je geest af te stemmen op je beste doelen en om helderheid, focus en rust te krijgen.
Waarom zou ik mediteren?
De menselijke geest is een wonderbaarlijke machine, maar het is niet meer dan dat: een computer die aan ons is gegeven om te gebruiken. En in plaats daarvan laten de meesten van ons het ons gebruiken! Het goede nieuws (en is het niet verbazingwekkend dat er altijd goed nieuws is als we ernaar zoeken 😊) is dat, net als een computer, de geest kan worden geprogrammeerd om de systemen te draaien die JIJ kiest.
En hier zijn maar een paar van de voordelen waarvan je kunt genieten:
- Minder negatieve emoties.
- Gekalmeerde angst.
- Nieuwe perspectieven op stressvolle situaties.
- Verbeterd geheugen.
- Verbeterde cognitie.
- Verhoogd zelfbewustzijn.
- Meer aandacht voor het heden.
- Bewustwording van verslavend gedrag.
- Emotionele gezondheid.
- Verhoogde creativiteit.
- Verbeterd zelfbewustzijn.
- Verlengde aandachtsspanne.
- Verbeterde slaap.
- Meer geduld en tolerantie.
- En meer gemak van vriendelijkheid en tolerantie.
Hoe beïnvloedt meditatie eigenlijk mijn hersenen / neurochemie?
Je hersenen zijn in staat om op natuurlijke wijze belangrijke chemische stoffen aan te maken die farmaceutische bedrijven in een laboratorium synthetiseren. Serotonine helpt bijvoorbeeld bij het reguleren van stemming, sociaal gedrag, eetlust, slaap, geheugen en nog veel meer. Sommige antidepressiva werken door de bruikbare serotonineniveaus in je hersenen te verhogen. Van meditatie is ook aangetoond dat het de serotonineniveaus verhoogt, zonder de bijwerkingen, waardoor het een veelbelovende aanvullende therapie is. Meetbare veranderingen in de neurochemie door meditatie zijn onder andere:
Hersenactiviteit alfagolven toegenomen: Alfa-golven worden geassocieerd met ontspanning.
GABA toegenomen: Gamma-aminoboterzuur gaat angst- en stresssymptomen tegen, wat leidt tot meer ontspanning.
Serotonine verhoogd: Serotonine helpt bij het reguleren van de stemming. Lage niveaus van bruikbare serotonine worden in verband gebracht met depressie.
BDNF verhoogd: Brain-derived neurotrophic factor is een eiwit dat verantwoordelijk is voor de gezondheid van neuronen en neuroplasticiteit. Yoga kan het BDNF-niveau verhogen, wat mensen met chronische pijn of depressie kan helpen.
Dopamine gereguleerd: Dopamine werkt als het beloningssysteem van je lichaam en disfunctie wordt in verband gebracht met verslaving. Onderzoek suggereert dat meditatie leidt tot verbeterde zelfregulatie.
Cortisol verminderd: Cortisol is een stresshormoon. Wanneer je baseline stijgt en de niveaus te lang te hoog zijn, kan dit leiden tot ontstekingen en gewichtstoename.
Verminderde noradrenaline: Een afname van noradrenaline, of adrenaline, betekent minder stresshormonen.
Maar hoe begin ik eigenlijk met mediteren?
Hier zijn enkele manieren om te beginnen die je misschien zullen verrassen.
Word je ‘s ochtends bij het openen van je ogen bewust van waar je aan denkt. Gonst je brein van de gedachten aan gisteren en aan wat de dag voor je in petto heeft? Begin dit gewoon op te merken. Word je bewust van je gedachtenpatronen. Dat is de eerste stap – je gewoon bewust worden.
Het laatste wat je ‘s avonds doet, als je hoofd het kussen raakt: ga je mentaal door over dingen die je niet hebt gedaan, wrokgevoelens en zorgen over wat morgen zal brengen? Nogmaals, gewoon bewust worden is de eerste stap. Wees mild voor jezelf. Let gewoon op de films die zich in je hoofd afspelen.
Wanneer het bovenstaande een gewoonte wordt, wanneer je in staat bent je een beetje los te maken van het lawaai en de drukte te observeren, ben je klaar om er afstand van te nemen, om te ZIEN wat de geest aan het doen is. Het is op dit punt dat je klaar bent om te beginnen het te kalmeren. Het mooie is dat het simpelweg observeren van de geest hem al tot rust brengt en je de ruimte geeft om te beginnen met het veranderen van gewoontes.
Want echt, dat is alles wat het is – een gewoonte. En gewoontes kun je veranderen!
En nu de grote verrassing… als je dacht dat je absoluut in stilte moest zitten, op de grond in lotushouding met je handen op een bepaalde manier gehouden en je lichaam stil en rechtop, dan heb je het mis.
Gebruik je ademhaling:
Concentreer je gewoon op je ademhaling en laat de ademhaling gelijkmatig verlopen.
Adem in door de neus en uit door de mond.
Wees je bewust van de borstkas – als deze te veel beweegt, trek je de ademhaling naar beneden en laat je het gebied onder de borstkas, het middenrif, meer vullen.
Dit zal je helpen om de adem naar je buik te trekken, wat optimaal is.
Meditatie kan gewoon een gemoedstoestand zijn op vreemde momenten van de dag. Het kan de gewoonte zijn om op te merken dat je gedachten op hol slaan en jezelf zachtjes terug te trekken naar het bewustzijn van het moment.
Wees mild voor jezelf…
Grote veranderingen beginnen met een beslissing. Intentie is alles, dus begin met bovenstaande stappen: word je ‘s ochtends als eerste en ‘s avonds als laatste bewust van de dwalingen van je geest. Dan begin je te ademen om het te kalmeren.
En dan begin je dat vanzelf te doen als onderdeel van je dagelijks leven. Neem tijd voor jezelf, voor de kleine dingen: maak rituelen van de tijd die je gewoonlijk blindelings doorbrengt, zoals douchen, autorijden, zelfs een kopje thee zetten.
Een theemeditatie om uit te proberen
Welke thee zal ik nu drinken? Kies je thee met zorg. Ruik aan de theesoorten, neem de kleuren in je op van de doosjes of potjes waar je ze in bewaart. Neem even de tijd om te genieten van deze keuzes en voel de dankbaarheid. Wees eerbiedig voor je zegeningen – niet iedereen heeft deze luxe.
Welke beker moet ik gebruiken? Wissel af, kijk achterin de kast. Neem de tijd om van het aanbod te genieten en neem er misschien een die je niet vaak gebruikt. Of kies met liefde je absolute favoriet. Wees gewoon in het moment.
Water… Let op de geluiden van het kokende water en de aanblik van de stoom die uit de ketel komt. Laat al je zintuigen genieten van dit kleine wonder waar we niet vaak bij stilstaan, hoe warmte het water verandert en het laat samensmelten met de lucht terwijl het bubbelt.
Geniet van de kleur terwijl het trekt: verwen je ogen terwijl de thee zich met het water vermengt.
Breng je bewustzijn naar het ritueel. Als je ingrediënten toevoegt, laat je geest dan alleen hierop focussen en wis alle andere gedachten. Melk, wat een heerlijk stroperig wit. Honing, hoe het goudkleurig van de lepel druipt. Het geluid van de theelepel, het gerammel van het schoteltje.
En nu… slokje voor slokje. Proef de smaken op je tong. Laat het door je mond rollen. De geur, het zicht, de warmte tegen je lippen… gewoon ZIJN, met je thee.
Mediteren kan altijd en overal, zittend, staand, rennend of zelfs liggend. Het is een houding ten opzichte van je denken. Het is een manier van zijn. Het is een bewuste toepassing van het loslaten van de behoefte om te herkauwen over het verleden of je zorgen te maken over de toekomst.
Probeer het eens. Je verdient het!